Limanlar Yönetmeliği, 618 sayılı Limanlar Kanunu ve 4922 sayılı Denizde Can ve Mal Koruma Hakkında Kanunun açıklanması amacıyla hazırlanmıştır ancak dinamik bir yapısı olan denizcilik sektöründe değişiklik ve gelişmeleri takip etmek amacıyla önce Eylül 2019’da daha sonra Nisan 2023’te ilgili yönetmelikte değişiklikler yapılmıştır.
Nisan 2023’te yapılan değişiklikle daha önce olmayan Bölge Liman Başkanlıkları kurulmuştur, bazı yükümlülük ve denetim kontrolü Bölge Liman Başkanlıklarına verilmiştir. Tanımlar kısmı genişletilerek daha önce yönetmelikte yer almayan tanımlar eklenmiştir. Özellikle tehlikeli yük tanımı kapsamlı bir şekilde değişiklikte yer almıştır.
Liman Yönetim Bilgi Sistemi (LYBS) ve Liman Tek Pencere Sistemi (LTPS) kurulmuştur. LTP Sistemi ile limanlarımıza gelen gemilerin yanaşma ve ayrılmalarına ilişkin tüm kamu kurumlarına yapılması gereken bildirimler tek bir elektronik sitemden yapılabilecektir. LYBS ile Liman Tek Pencere (LTP) sistemi kullanılarak gerçekleştirilen bildirimler Liman Başkanlığınca bu sistem üzerinden kontrol edilebilecek; ordino ve liman çıkış belgesi bu sistem üzerinden düzenlenebilecektir. Liman sahasına gelen gemiler bildirim yapmak zorunda olup bildirimler elektronik ortamda LTP Sistemi kullanılarak gerçekleştirilecek, ancak liman başkanlığı gerekli gördüğü durumlarda fiziki belge de talep edebilir.
Tehlikeli yükleri taşıyan gemiler ile tam boyu 200 metrenin üzerindeki gemi ve deniz araçları hariç olmak üzere; baş ve kıç itici pervane veya sisteme sahip gemiler, liman sahasına gelişlerinde, gemi ilgililerinin itici pervane veya sistemlerine ilişkin belgeleri ibrazı ve bunların tam kapasite ile çalıştığını liman başkanlığına yazılı olarak veya LTP üzerinden beyan edecektir.
Yolcu gemilerinin alması gereken römorkörler ile bu römorkörlerin çekme kuvveti ve sayıları belirlenmiştir. Gemi ilgililerince baş ve kıç itici pervanelerine veya sistemine ilişkin belgeler ile bu sistemlerin tam kapasite çalıştığına dair beyanın yazılı olarak veya LTP üzerinden liman başkanlığına ibraz edilmesi halinde römorkör alma zorunluluğu uygulanmaz.
Tehlikeli yükler ile ilgili Uluslararası sefer yapan ve tehlikeli yük taşıyan Türk veya yabancı bayraklı tüm gemiler, liman idari sahasına girmeden en az yirmi dört saat önce, liman sahasına girmesine kadarki seyir süresi yirmi dört saatten az olan gemi ve deniz araçları ise kıyı tesisinden kalkışından hemen sonra, yüklerine ilişkin detaylı bilgilerin yer aldığı formu ilgilileri vasıtasıyla LTP Sistemi kullanılarak Liman Başkanlığına bildirilecektir.
ÇEVRENİN KORUNMASI VE ÇEVRE KİRLİLİĞİNİN ÖNLENMESİ
Kıyı tesisi işleticilerinin, yük elleçlenmesi sırasında ve sonrasında her türlü atık ve artık malzemelerin denizde ve rıhtımda birikmemesi, elleçleme sırasında ve sonrasında yapılacak temizlik esnasında denize dökülmemesi ve rıhtım üzerinden yağmur suları ile denize akmaması için gerekli tedbirleri alması ve sahayı temiz ve düzenli bulundurması kuralı Eylül 2019 değişikliklerinde korunmuş ve Nisan 2023 Yönetmelik değişikliklerinde de aynı şekilde muhafaza edilmiştir. Ancak Nisan 2023 Değişikliğinde Eylül 2019 düzenlemesinden farklı olarak yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde yaptırım ve şartları değiştirilmiştir. Buna göre;
Bu yükümlülüğü yerine getirmeyerek kara kökenli deniz kirliliğine sebebiyet veren işletmeler hakkında ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılması için ilgili Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı İl Müdürlüğüne, Liman Başkanlığınca gerekli bildirim yapılacaktır. Yeni değişiklik ile bildirim yapılacak idare net olarak belirlenmiş bu yöndeki belirsizlik ortadan kaldırılmıştır.
Ayrıca çevrenin korunması ve çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla yönetmeliğe yeni iki madde eklenmiştir. Buna göre;
- Ülkemiz limanlarına gelen tüm gemiler ulusal ve uluslararası mevzuat hükümleri kapsamında uygun yakıt kullanımına yönelik yakıt değişim operasyon kayıtlarını gemi jurnallerinde düzenli ve doğru olarak tutmak zorundadır.
- Ülkemiz limanlarına gelen tüm gemiler MARPOL Sözleşmesinin altıncı ekine ve ulusal mevzuat hükümlerine uygun yakıt kullanmak zorundadır.
DENİZ OLAYLARINI BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Nisan 2023 Değişikliği ile beraber zorunlu hallerde ve her durumda kılavuz kaptan gemide bulunuyorsa kılavuz kaptanlara bildirim yükümlülüğü getirilmiştir. Buna göre; Kılavuzluk hizmetine tabi gemilerde; kılavuz kaptanlar hizmet verecekleri gemilerin yükleme hattına uygunluğunu kontrol edecek ve uygunsuzluğu tespit edilen gemiye kılavuzluk hizmeti verilmeyecek ve tespit edilen uygunsuzluk kılavuz kaptan tarafından liman başkanlığına bildirilecektir.
USULSÜZ DEMİRLEME, YANAŞMA VE BAĞLAMA
Gerekli izin alınmaksızın kıyı tesislerine yanaşılamayacağı, şamandıra bağlanamayacağı ve demirleme sahalarına gemi demirlenemeyeceği ana kuraldır ve değişiklikler boyunca geçerliliğini korumuştur. Ancak anılan kurala karşı Eylül 2019 Yönetmelik değişikliğinde gemi ve deniz aracı ilgilileri Liman Başkanlığınca uyarılıp gerekli görüldüğünde uygun olan demirleme sahası ve yanaşma yeri belirtilerek yer değiştirmesi talimatı verilir düzenlemesine yer verilmişken, Nisan 2023 Değişikliğinde daha ağır bir yaptırım öngörülmüştür. Buna göre; Yukarıda anılan kurala uymayan gemi ve deniz aracı ilgililerine Liman Başkanlığınca bildirim yapılmaksızın idari yaptırım uygulanabilecektir.
İdari para cezaları ile ilgili de değişiklikler içeren yönetmelik değişikliği ile daha önce kanunda ve yönetmelikte yer almayan tanımlara yer verilmiş, yaptırımlar getirilmiş ve yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde yaptırımların kontrolünü sağlayacak düzenlemelere yer verilmiştir.
Sayfa başına git
