Domates, Biber, Patlıcan…

Başlığa bakıp bu ne diyor diyenlere açıklayım. Efendim şöyle; bozulabilir gıdaların, bunun içine her türlü ürünü koyun; et, süt, süt ürünleri, balık, ilaç, sebze, meyve vs., tüm bunların doğru taşınıp depolanmamasından kaynaklı çok ciddi ekonomik kayıpların olduğu sürekli ifade edilen bir durum. Bu konuya ilişkin değişik veriler mevcut. Sonuç olarak öyle ya da böyle ciddi bir ekonomik kayıp olduğu yadsınamaz bir gerçek.

Bu kayıplar nasıl önlenir? Cevap; ürünleri doğru şekilde paketleyip, depolayıp, taşıdığın takdirde bu kayıplar önlenir. Bunun adına da “Soğuk Zincir” denir. Bu zincir kırıldığı takdirde; yani tüm süreçler doğru kurgulanmış olsa dahi birinde hata varsa diğer tüm unsurlar da çöp olup, kayıpların önü açılmış olur.

Bu “Soğuk Zincir” konusu sadece ekonomik kayıplar açısından büyük önem taşımamakta… Asıl daha önemli olan insan sağlığına yapacağı olumsuz etki. Bozulmuş gıdalar, yanlış ısı değerlerinde depolanmış ilaçlar vs. vs.

Şimdi gelelim bu iş bizde nasıl yürüyor; herkesin bildiği bir uluslararası işleyen ATP mevzuatı var, biz buna dahil miyiz dahiliz, ayrıca işin içine yurt içini de katmak için çıkarılmış bir Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yayınlanmış Bozulabilir Gıda Maddelerinin Taşımacılığında Kullanılacak Özel Ekipmanlar Hakkında Yönetmelik var, bu ne zaman yürürlüğe girecek, 1.1.2022 tarihinde, ayrıca Ticaret Bakanlığı tarafından çıkarılmış Sebze ve Meyvelerin Toptan ve Perakende Ticaretinde Uyulması Gereken Standartlar Hakkında Tebliğ var, peki bu ne zaman yürürlüğe giriyor, 1.7.2022 tarihinde, bunlara ilaveten ilaç taşımaları için uluslararası platformlarda geçerli olan FRC belgesi ve GDP sertifikası.

Mevzuat kısmında durum bu. Peki gerçekteki yaşanan durum ne? İşte o pek iç açıcı değil? Neden mi? Bir kere bu mevzuatlar konusunda zaten geç kalınmış durumda. Ayrıca mevzuatın çıkarılmasından önemli olan o mevzuatın işlerlik kazanmasını sağlamak. Yani denetim ayağı. Denetim deyince aklıma takograf konusu geliyor. Çıkaralım da neden çıkarıyoruz denetleyip yürümesine destek olmadıktan sonra. Ha bir de şu var; denetledin hatalı bir durumla karşılaştın cezası nedir diye merak ediyorsanız söyleyeyim, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın Yönetmeliğine uyulmadığında benim anladığım 2 bin ile 6 bin tl arası bir ceza ödeniyor. Bizde böyle, bakın bakalım yurt dışında durum ne? Valla bu durumlarda yakalananın vay haline!

İşte tüm yukarıda yazdıklarımdan dolayı bu sayımızın konusu “Soğuk Zincir Taşımaları” oldu. Kamusundan, araç üreticisine, soğutucu üreticisinden, taşımacısına kadar her tarafa sorular sorduk, cevaplar aldık. Emin olun çok kapsamlı bir dosya ortaya çıktı.

Çok fazla bir şeyler yazmama gerek yok, tekrar olur, çünkü tüm taraflar o kadar önemli konuları dile getirip yorumladılar ki; manzara sayelerinde çizilmiş oldu. Tavsiyem tümünü okuyun. Ekonomik kayıptan, insan sağlığı açısından taşınan risklere, haksız rekabetten, uluslararası düzeyde yaşanan uyumsuzluğun yarattığı sıkıntılara, devletten beklentilerden sektörün kendi içinde sergilediği büyük çabaya kadar tüm yaşananları dosyamızın içindeki satırlarda bulabilirsiniz.

Ha bu arada, bu mevzuatların içinde neden domates yok, neden yeşillik yok, neden diğer sebzeler yok? Bunlar bu süreçte bozulmuyor mu? Bunlar nasıl taşınırsa taşınsın, nasıl depolanırsa depolansın, bu ürünlere bir şey olmuyor mu? Bunlar için söz konusu zincir içinde ısı değerleri bir etken olarak dikkate alınmamalı mı? Merak ettim sadece. Saçma ise cahilliğime verin artık.

Bu seferlik de bu kadar.

Kendinize iyi bakın, sağlıklı kalın.